Ieder mens heeft een unieke set waarden; de dingen die je het meest belangrijk vindt in je leven. Deze persoonlijke waarden vormen als het ware je innerlijk kompas, dat richting geeft aan je leven. Ze helpen je boven de waan van de dag uit te stijgen, prioriteiten te stellen en keuzes te maken die écht bij je passen. Ze zijn jouw leidraad van hoe jij je als persoon wilt gedragen, richting jezelf en anderen.
Trouw zijn aan je persoonlijke waarden zorgt voor (meer) authenticiteit, richting en vooral voldoening, zowel op persoonlijk als professioneel vlak. Klinkt goed hè, zeker in een complexe samenleving als de onze waarin je voortdurend keuzes moet maken. En toch zijn er veel mensen die (te) weinig naar hun waarden leven. Waarbij vooral ‘moetjes’, verwachtingen (van zichzelf en anderen) en kortstondige emoties de leidraad vormen voor de invulling van hun dagen. Ook kan het zijn dat één van je persoonlijke waarden juist te veel aandacht heeft gekregen, waardoor er weinig tot geen ruimte meer is voor andere waarden die minstens zo belangrijk zijn. Stel dat ‘succes’ één van je persoonlijke waarden is. Je werkt je over de kop om deze waarde na te streven. Hierdoor zijn je waarden ‘vriendschap’, ‘spiritualiteit’ en ‘vrijheid’ in het geding gekomen…
Kleine en grote veranderingen
Niet naar je waarden leven kan, zeker op de lange termijn, zorgen voor gebrek aan richting, onzekerheid, onrust en je ongelukkig voelen. Het goede nieuws is dat je op een laagdrempelige manier kunt ontdekken wat jouw persoonlijke waarden zijn en kunt leren hier (meer) op af te stemmen. Stilstaan bij wat je echt belangrijk vindt is een sterke motivator om de zaken voortaan anders aan te gaan pakken. Dit hoeven overigens echt niet altijd grote veranderingen te zijn, ook kleine veranderingen kunnen een (groot) verschil maken. In het voorbeeld dat in de alinea hierboven staat omschreven zou een maandelijks avond inplannen met één of meerdere vriendinnen al een mooie boost kunnen geven aan de achtergestelde waarde ‘vriendschap’. Om meer te leven naar de waarde ‘spiritualiteit’ zou je kunnen proberen de ochtend te beginnen met meditatie of de avond af te sluiten met journalen. Een grotere verandering zou kunnen zijn om nu toch echt die langgewenste reis van een maand te gaan maken en zo de waarde ‘vrijheid’ meer na te streven.
Jouw innerlijke kompas achterhalen
Je persoonlijke waarden geven dus aan wat voor jou het leven zinvol, nuttig en waardevol maakt. Ze komen van binnenuit, vormen je intrinsieke motivatie. Voorbeelden van waarden zijn: zekerheid, creativiteit, zingeving, afwisseling, eerlijkheid, gelijkwaardigheid, plezier, vrijheid, vertrouwen, uitdaging, kennis, wijsheid, persoonlijke ontwikkeling, intimiteit, succes, vriendschap, onafhankelijkheid, humor, toewijding, liefde, ontspanning, waardering, eenvoud, esthetiek, uitdaging, flexibiliteit, spiritualiteit, gezondheid, openheid, macht, avontuur, respect, duurzaamheid, verantwoordelijkheid, zorgzaamheid, enzovoorts.
Maar hoe bepaal je jouw eigen persoonlijke waarden?
Denk na over wat jij het allerbelangrijkste vindt in je leven. Het is hierbij essentieel om echt te luisteren naar en te vertrouwen op jouw eigen gevoel en niet te antwoorden op basis van wat je denkt dat anderen van je verwachten. Mocht je het lastig vinden om zelf waarden te bedenken; er zijn online allerlei lijsten van waarden te vinden waaruit je kunt kiezen. Ga dan als volgt te werk:
Omcirkel eerst alle waarden die je aanspreken. Denk hier niet te veel over na en laat vooral je intuïtie spreken. Bedenk je zelf nog een waarde die er niet tussen staat, voeg deze dan toe aan de lijst.
Schrijf elke waarde die je hebt omcirkeld op een apart briefje en leg de briefjes op twee stapels.
Keer vervolgens steeds één briefje van elke stapel tegelijk om en kies welke van deze twee waarden je het belangrijkst vindt. Kun je niet kiezen, leg dan beide waarden even apart.
Als het goed is heb je nu een al een mooie selectie van jouw belangrijkste persoonlijke waarden. Zijn dit er meer dan 7, vergelijk dan de waarden waartussen je twijfelt en leg steeds de minst belangrijke waarde weg, totdat er maximaal 7 (en minimaal 4) waarden overblijven.
Persoonlijke waarden in de praktijk
Nu je weet wat je persoonlijke waarden zijn, kun je op verschillende manieren hiermee aan de slag gaan. Bijvoorbeeld door de waarden te rangschikken op belangrijkheid en vervolgens na te gaan in hoeverre deze rangschikking ook daadwerkelijk in jouw leven aanwezig is. Je legt als het ware wat je dagelijks doet naast je waarden en kijkt of deze zaken overeenkomen. Zo ja; ga vooral zo door! Zo niet, dan zou het heel waardevol kunnen zijn om kleine of grote veranderingen aan te brengen in wat je (dagelijks) doet. Om dit concreet te maken zou je bijvoorbeeld kunnen visualiseren hoe je dag eruit zou zien als je helemaal volgens je waarden leeft. En vanuit daar stappen gaan zetten om dit te realiseren. Een andere manier om je persoonlijke waarden te ‘ankeren’ is door ze te verwerken in een collage en deze aan je muur te hangen, zodat je elke dag wordt herinnerd aan wat je belangrijk vindt. Dit helpt je om keuzes te maken.
Experimenteer, ervaar en leer
Houd vooral in gedachten dat het niet allemaal meteen en tegelijk hoeft. Neem de tijd om te oefenen met het (gaan) leven naar je waarden. Iets wat hierbij kan helpen is om elke week in het teken van één of twee waarden te stellen en te proberen zoveel mogelijk hiernaar te leven. De week erna neem je weer één of twee andere waarden, enzovoorts. Experimenteer, ervaar en schrijf je bevindingen op. Zo leer je wat voor jou het beste voelt en werkt. En accepteer ook dat het af en toe even niet zal lukken om naar je waarden te leven. Het mooie van persoonlijke waarden is dat ze blijvende richtinggevers zijn en je er dus altijd weer op kunt teruggrijpen.
Wil jij ontdekken wat jouw waarden zijn en leren hierop af te stemmen, maar kom je er zelf niet uit? Ik help je graag! Neem contact op via 06 - 83 97 71 76 of info@yourdays.nl om vrijblijvend de mogelijkheden te bespreken.
Leef naar je waarden en maak je dagen weer van jou!
Liefs, Amarante